Tôi nhớ ra, khi thay quần bơi, tôi treo quần tây trong phòng thay đồ công cộng và có thể đã để quên. Tôi vội vàng trở lại phòng thay đồ. Nó vẫn còn ở đấy. Cẩn thận kiểm tra, mọi thứ còn nguyên.

Một lần khác, khi chờ lấy hành lý ở sân bay Dubai, tôi thấy một tập hồ sơ giấy tờ ai đó để quên trên một thùng rác bằng inox có nắp lật. Tôi báo cho một nhân viên an ninh gần đó. Cô này trả lời là không cần lo lắng, vật ở đâu cứ để yên đấy, người chủ sẽ biết tìm đến.

UAE là một trong các quốc gia có tỷ lệ tội phạm thấp nhất thế giới. Suốt hơn 5 năm sống và làm việc ở Dubai, tôi chưa lần nào bị mất cắp. Khi ngủ tôi cũng không cần khoá cửa. Người dân sinh sống và làm việc ở đây, dù có nguồn gốc đa dạng từ nhiều quốc tịch, đều chia sẻ giá trị chung: tính trung thực.

Tôi để ý thấy mọi người ở UAE ít to tiếng. Đồng nghiệp trong công ty hay hàng xóm luôn chào hỏi nhau thân thiện. Cuối tháng 7/2023, một cô gái người Mỹ bị giam hai tháng vì la hét ồn ào nơi công cộng. Luật UAE còn quy định, nếu xúc phạm người khác bằng những từ như "stupid" (đần độn) bạn có thể bị phạt đến nửa triệu dirhams (3,3 tỷ đồng). Các mâu thuẫn đều được nhẹ nhàng giải quyết. Một lần, tôi gây tai nạn xe hơi. Hai bên điềm tĩnh xuống xe hỏi thăm, xin lỗi, chụp hình chỗ va chạm... và trao đổi thông tin về bảo hiểm. Khi thấy xe tôi có vấn đề, chủ xe kia còn cho tôi quá giang.

Theo tôi, an toàn, trung thực, lịch sự... là những yếu tố góp phần thu hút khách du lịch quay lại Dubai. Năm 2022, số khách quốc tế đến Dubai phục hồi tốt sau đại dịch, tăng 55% so với năm 2021. Dubai cũng là nơi được đánh giá an toàn nhất cho du khách, và được nhận giải thưởng Điểm đến số một toàn cầu hai lần liên tiếp của Tripadvisor (Global Destination in the Tripadvisor Travellers' Choice Awards).

Xây dựng chiến lược tốt và cam kết thực hiện chiến lược của chính phủ, đầu tư cơ sở hạ tầng hiện đại, coi trọng các ý tưởng sáng tạo, ưu đãi về thuế... đã biến Dubai thành thỏi nam châm thu hút đầu tư. Cam kết đảm bảo an toàn cho người dân của Sở Cảnh sát Dubai, cùng văn hóa trung thực của người dân mang lại sự an tâm cho khách du lịch cũng như doanh nghiệp tìm đến. Hiện nay, 85% dân số Dubai là người nước ngoài và gia đình đến làm việc.

Ngoài chất lượng cuộc sống, cơ sở hạ tầng hiện đại, dịch vụ chăm sóc sức khoẻ, chất lượng giáo dục tốt... thì tỷ lệ tội phạm thấp, và tính trung thực đã củng cố thêm danh tiếng của Dubai, biến thành phố này trở thành một thiên đường yên bình. Ước tính năm 2023 sẽ có khoảng 4.500 triệu phú đến định cư tại UAE.

Lòng tin (chữ tín) là một loại "nguồn vốn" cho kinh doanh. Đây cũng là đức tính được đề cao trong văn hóa truyền thống người Việt Nam. Ông ngoại tôi, thời thanh niên vào Sài Gòn lập nghiệp với hai bàn tay trắng. Ông tìm đến các thương lái để xin bán lẻ. Lần đầu ông xin gối đầu và hứa trả đủ tiền bất chấp lời lỗ. Sài Gòn là vùng đất của dân nhập cư tứ phương, không hề quen biết hay có mối quan hệ từ trước, nên cư xử với nhau dựa trên nền tảng Tín và Nghĩa. Đúng hạn ông ngoại tôi đến trả đủ tiền và xin tiếp tục gối đầu. Cứ như thế nhưng lần sau tiền gối đầu cao hơn lần trước và ông luôn đúng hẹn. Nhờ chữ tín, chăm chỉ, và tiết kiệm, ông ngoại tích luỹ được ít vốn, lập ra một doanh nghiệp nhỏ sản xuất yên xe đạp và xe gắn máy có tên là Đồng Lợi, với ý nghĩa lợi ích của chủ doanh nghiệp và khách hàng là hài hòa.

Theo tôi, có mẫu số chung giữa trung thực và sự phát triển. Trong đó nguồn vốn con người (human capital) là tâm điểm. Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore và Đài Loan là một số ít các nước và khu vực vượt qua được "bẫy" thu nhập trung bình. Một trong những việc các tổng thống Park Chung Hy và Lý Quang Diệu ưu tiên và triệt để thực hiện là thay đổi văn hóa công sở bằng cách tăng tính minh bạch, tính giải trình, trung thực, trách nhiệm trong các bộ ngành chính phủ, nhờ vào việc xây dựng các bộ luật chặt chẽ kết hợp lương thưởng tốt, đảm bảo cuộc sống dư dả cho công chức.

Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm để vượt ngưỡng thu nhập trung bình. Một trong số đó là học tập con đường mà các nước và khu vực như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, UAE, Đài Loan đã đi qua để xây dựng nguồn vốn con người.

Bùi Mẫn

"Nó dễ thương, nhìn rất hay", Ngọc Anh nói. Cô có bộ sưu tập 10 con và muốn mua thêm Labubu trong Blind Box (hộp bí mật, màu ngẫu nhiên) lên kệ ngày 15/8 ở cửa hàng nằm trong trung tâm thương mại này.

Do số lượng có hạn, nhu cầu lớn, hàng trăm người chấp nhận xếp hàng, giữ chỗ từ chiều đến sáng hôm sau. Họ mang theo thức ăn, nước uống, ghế xếp, chiếu, gối để qua đêm.

Ngọc Anh nói mình thức gần như trắng đêm. Cô chỉ ngồi đợi trong khi nhiều bạn cạnh bên đã quá mỏi, nằm la liệt nhưng không ai chịu rời chỗ. "Ít nhất tôi sẽ nằm trong nhóm người đầu tiên bốc số vào cửa hàng", cô nói. "Có người hôm trước xếp hàng ròng rã nhưng phải về tay trắng".

Một chiếc xe bị trộm "vặt" cả củ gương - (Ảnh: Facebook Casa).

Mới đây, anh Việt Hùng (sống tại phố Quán Thánh, Hà Nội) chia sẻ trên mạng xã hội bức ảnh chiếc gương xe ở tình trạng đang bị trộm… tháo dở, với lời bình luận hóm hỉnh: “Các anh ý đang vặt dở cái gương, chắc thấy đểu nên vứt lại. Gương xịn đâu mà vặt lắm thế, mất 5-7 lần rồi đấy!”. Kể từ khi làm chủ chiếc Merc E250, số lần anh Hùng bị “vặt” mặt gương xấp xỉ con số 10.

Sau vài lần thảng thốt khi mới đỗ xe chưa đến 5 phút ra ngoài đã thấy 2 bên gương trống trơn, và méo mặt vào hãng mới biết chỉ bán cả củ gương giá lên tới mấy chục triệu chứ không bán mặt riêng, mua mặt ăn cắp cũng phải 2-3 triệu, thì anh Hùng trung thành với kế xài mặt đểu, chỉ 100 tới 200 nghìn đồng, bán nhan nhản khắp con phố Nguyễn Công Trứ, khu vực chợ Trời ở Hà Nội.

Mặt gương Mercerdes E250 của anh Hùng đang bị trộm "vặt" dở thì bỏ lại vì... phát hiện hàng fake.

Kể từ ngày xài mặt gương đểu, anh khá yên tâm khi phải để xe ở chỗ vắng vẻ. Cả củ gương đã được bảo hiểm, còn mặt gương thì hàng fake, đến trộm bây giờ cũng… chán sờ vào xe anh và mới đây, sau khi tháo dở mặt gương giả, trộm còn nản không thèm cạy tiếp.

Sở hữu chiếc Porsche Panamera trị giá 4 tỉ, nhưng chị Thu Hà (đang công tác tại Tập đoàn Viettel) chỉ dám lắp mặt gương fake với giá 200 nghìn đồng ở phố Nguyễn Công Trứ. Nếu không, “sểnh” ra là mất ngay chục triệu cho mặt gương xịn, ra chợ Trời mua lại đồ ăn cắp cũng phải 3-4 triệu. Sau vài lần mất mặt gương nhanh như chảo chớp, chị Hà cũng “theo xu hướng” xài mặt fake.

“Trộm bây giờ cũng tinh lắm, nhìn qua là biết đồ đểu nên nó không thèm sờ đến. Những thứ khác đã có bảo hiểm nên không lo. Sống ở Hà Nội thì phải chơi chiêu này thôi, không thì tốn tiền mua gương lắm!”, chị Hà cho biết.

Kể từ khi báo chí đưa tin các vụ cướp giật ngoài đường phố, khiến không ít nạn nhân đã mất đồ còn gặp phải tai nạn giao thông, nhiều chị em đã bàn nhau hạn chế mang túi xịn hoặc đeo dây, nhẫn kim cương xịn ra đường “làm mồi” cho cướp. Là phụ nữ, nhiều lúc đi ra ngoài vẫn không muốn “trống trơn” trên cổ, trên tay hoặc “xách theo cái bị” cho xong chuyện, nên xài hàng giả được xem như giải pháp tạm thời bởi họ cho rằng: “Trộm bây giờ cũng khôn lắm, thấy hàng giả nó không giật đâu!”.

Thủy Tiên (Hàng Bè, Hà Nội) vốn là cô gái rất thời trang, sử dụng hàng hiệu thành thói quen bởi người nhà cô ở nước ngoài thường xuyên gửi túi, phụ kiện về. Mỗi khi ra ngoài, Thủy Tiên “lấp lánh” từ đầu đến chân toàn hàng xịn, và đây có lẽ là nguyên nhân biến cô thành nạn nhân bị giật túi trên phố Trần Nhật Duật vào đầu năm nay. Chiếc túi LV trị giá 40 triệu đồng, kèm theo điện thoại và tiền bên trong đã ra đi cùng kẻ cướp, thế nhưng đen đủi là Tiên còn bị ngã sóng xoài giữa đường, chân tay xây xước hết cả.

Tiếc đứt ruột chiếc túi hiệu, Tiên còn phải mất 2 tuần để các vết thương lành hẳn. Sau vụ đó, nếu phải đi xe máy ngoài đường, Tiên sử dụng một chiếc túi fake đựng son phấn, đồ linh tinh. Còn ví đựng giấy tờ hoặc điện thoại thì cho vào cốp. Giải pháp này giúp Thủy Tiên đựng được hết đống đồ lỉnh kỉnh của con gái, mà vẫn bảo đảm được thứ quan trọng dưới cốp xe. Theo cô: “Chỉ khi được đón bằng ô tô, hoặc đi taxi, tôi mới dùng túi xịn. Nếu bị giật chiếc túi fake này cũng không tiếc của nữa! Trộm vía từ hồi đeo túi fake ra đường, kể cả có đeo trên vai cũng chưa bị giật lần nào, chắc trộm biết phân biệt thật/giả?!”.

Cũng vì sợ bị cướp giật, chị Mai Trang (chủ một cửa hàng thời trang trên phố Trần Quốc Toản, Hà Nội) đã chuyển sang đeo trang sức bằng bạc trắng, thay vì bộ vàng trắng kim cương đắt đỏ mà chị hay sử dụng. Chị cho rằng, là phụ nữ nên đeo một vài món trang sức, nhất là hàng ngày tiếp xúc với khách hàng như chị. Ngày trước, chị tự tin ra cửa hàng với chiếc nhẫn kim cương ổ 2 carat và dây vàng trắng, tuy nhiên để tránh “lọt vào mắt xanh” của trộm cướp, chị đổi bằng bộ bạc trắng chưa tới 1 triệu. Nhiều người bạn khuyên chị Trang rằng trộm bây giờ “tinh” hơn người thường, nhìn thấy đồ giả sẽ không thèm ra tay cho thêm “phiền”.

Tuy nhiên, đây vẫn chưa phải cách hay để tránh bị cướp hỏi thăm, bởi nhiều trường hợp vẫn bị giật túi, dây chuyền mặc dù đã ngụy trang bằng hàng mỹ ký. Xem ra, cuộc chiến giữa chị em đi xe máy với “phường trộm cắp” vẫn còn đầy gian nan, không đơn giản như việc thay mặt gương giả của giới đi xế hộp.